Is dood hout in een boom gevaarlijk?

In eigenlijk alle bomen is wel dood hout te vinden. Dit kan allerlei oorzaken hebben. Bij zware stormen is dit vaak het eerste hout wat uit de boom waait. Daarom is het goed om te bepalen of het dode hout in jouw boom gevaarlijk is. 

Wat is dood hout?

Een boom groeit doordat hij hout produceert in de vorm van takken. Zodra een tak geen voedingsstoffen meer krijgt, dan sterft dat gedeelte van de boom af. Dit noemen we dan een dode tak. Hij blijft vaak wel een hele periode aan de boom vast, maar groeit niet door en zal ook geen vrucht of blad meer dragen. Hij takelt langzaam af, totdat hij van de boom afbreekt. In de zomer is dood hout het makkelijkst te herkennen: dat zijn de takken die geen bladeren dragen. 

Hoe ontstaat dood hout in een boom?

Dood hout kan verschillende oorzaken hebben. Het kan ontstaan door externe factoren als beschadigingen van een tak of lichtgebrek. Dit laatste komt vaak in dichte kronen voor. Maar ook factoren als aantastingen in het vaatstelsel of een slechte bodem kan dood hout veroorzaken. Bijvoorbeeld als de bodem te nat is, te sterk verdicht of verontreinigd. 

Risico’s van dood hout in een boom

Dood hout sterft af en zal uiteindelijk van de boom afbreken. Dit proces wordt versneld door bijvoorbeeld een storm. Zodra je denk dat dood hout gevaar op kan leveren, is het altijd raadzaam om hier een melding van te maken bij de eigenaar van de boom. Een boomeigenaar heeft namelijk een zorgplicht voor die boom en is dus verantwoordelijk dat zijn boom geen gevaar oplevert. 

Is dood hout altijd gevaarlijk?

In principe geldt dat een dode tak altijd, op elk moment, naar beneden kan vallen. Zodra de tak verrot genoeg is zal hij afknappen door zijn eigen gewicht, en komt hij naar beneden. Hier is dus niet per se harde wind voor nodig. Dus ja: dood hout is gevaarlijk! 

Om de vraag “ Is dood hout gevaarlijk?” goed te kunnen beantwoorden moeten we kijken wat we verstaan onder “gevaarlijk”. Over het algemeen geldt: hoe meer schade de tak kan aanbrengen, hoe gevaarlijk het is. Staat de boom midden in een bos, zonder wandelpaden er omheen? Dan kan het dode hout gerust vallen; niemand zal er last van hebben. Echter; staat de boom bijvoorbeeld bij een woning, aan een weg, bij een sportveld of bij een picknickplaats? Dan kan een afgebroken tak veel meer schade veroorzaken. Een tak valt op een auto, op voetbalsupporters of bovenop picknickers; dat zijn risico’s die je moet vermijden. En natuurlijk geldt hierbij: Hoe groter de tak, hoe groter het gevaar voor de omgeving. 

Dood hout verwijderen

Zodra dood hout zich in een drukke (verkeers)situatie bevindt, dan is het raadzaam om het dode hout te verwijderen. DIt kan eenvoudig door de takken af te zagen met een gewone zaag of stokzaag. Hierbij moet je er wel altijd voor zorgen dat het veilig gebeurt. Zorg er dus voor dat er niemand geraakt kan worden door de vallende tak. Kun je niet bij de tak? Dan is het wijs om een boomverzorger in te schakelen. Hij kan veilig en snel in de boom klimmen om het dode hout te verwijderen. Probeer niet zelf met een ladder in de boom te klimmen, er zijn al te veel voorbeelden waarbij dat fout is gegaan. 

De ecologische meerwaarde van dood hout voor de natuur

Dood hout is een ideale leefomgeving voor insecten en schimmels. Er zijn honderden verschillende insecten die leven in de schors, het hout, de humus, de boomholten, en sapstromen. En juist deze insecten staan vaak op de lijst met uitsterven bedreigde diersoorten. Insecten die bijvoorbeeld op dood hout leven zijn kevers en torren. Maar ook paddenstoelen, mossen en varen leven goed op dood hout. Vooral staand dood hout – dus als de hele stam dood is, maar nog wel staat – heeft een hele grote ecologische waarde. Het is een habitat Juist hier leven veel insecten waarvan de populaties krimpendie met uitsterven worden bedreigd. Ondanks dat het hout dood is, heeft het dus nog een grote betekenis voor de biodiversiteit in Nederland!